Geçen hafta içerisinde bebeğinizin oluşumuna katkıda bulunacak ve ona sizin genetik yapınızı verecek yumurta hücresinin gelişimi hakkında bilgiler verdik. Bu hafta ise bebeğinizin genetik yapısının kalan yarısını oluşturacak eşinize ait sperm hücresi hakkında bilgiler edineceksiniz.

BU HAFTA BABA ADAYINDA OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER

Milimetrenin 100’de biri kadar uzunlukta olan sperm hücresi erkek üretim organları olan testisler içinde üretilir.

Sperm hücreleri vücut ısısına dayanıklı olmadıklarından erkeğin spermi üreten (testis) ve depolayan (epididim) organları vücut dışında skrotum (torba) adı verilen yapı içinde yer alır.

Hücrenin baş, gövde ve kuyruk olmak üzere üç büyük parçası bulunur:

Baş kısmı yumurta hücresininin içine girebilmek için gerekli maddeleri (akrozom) içerirken, çekirdek adı verilen bölümde hücrenin babaya ait genetik yapısı bulunur.

Gövde kısmı hücrenin ileri doğru hareketi için gerekli enerji deposunu barındırır.
Kuyruk kısmı ise hücrenin hareketliliğini sağlar.

Bir ejakülasyon (boşalma) esnasında milyonlarca sperm kadın genital sistemine girse de bunlar arasından yalnızca yumurta hücresine kadar gelebilen yaklaşık 1000 tanesi yumurta hücresini döllemeye aday olur.

Adaylardan ise en güçlü bir tanesi yumurta hücresi içine kabul edilmeye hak kazanır.

Yumurta hücresi yumurtlamadan sonraki ilk 12 -24 saat içinde döllenmelidir. Bu nedenle başarılı bir döllenme için sperm hücreleri yumurta hücresi geldiğinde Fallop tüplerinde hazır bekliyor olmalıdırlar. Sosyal yaşamda “erkeğin kadını beklemesi” kuralı burada da geçerlidir.

Kadın vücudunda üremeyi sağlayan hormonların tümü erkekte de bulunur, ancak erkekte hormonların işlevleri farklıdır:

Hipotalamusun verdiği emirle FSH hormonu testise giderek burada sperm hücrelerinin çoğalmasını ve olgunlaşmasını sağlar. LH hormonu ise testiste erkekliğe özgü testosteron hormonu üretimini sağlar.

Kadında birim zamanda tek bir yumurta hücresi olgunlaştırılmasına karşın erkekte aynı anda milyonlarca sperm hücresi üretilerek olgunlaştırılır ve depolanarak hazır bekler.
Folik Asit

Doktorunuz size folik asit (B grubu bir vitamin) takviyesi önerdiyse veya siz kendiniz kullanmaya başladıysanız bilmenizde fayda var: Günlük önerilen doz 0.4 miligramdır (400 mikrogram) ve bunun tümünü tek bir dozda alabilirsiniz.

Folik asit takviyesinin önerilme nedeni bu maddenin nöral tüp defekti (NTD) adı verilen ve bebeğin santral sinir sisteminde oluşabilecek muhtemel sorunları (“omurgada açıklık” veya bebeğin beyin dokusunun gelişmemesi) kısmen önleyebildiğinin anlaşılmasıdır ve günümüzde kesinleşmiş bilgilere göre takviye işlevi bu hastalığın görülme sıklığını azaltma konusunda başarılıdır.

Folik asit kan yapımında ve birçok hücre işlevinde de kullanılan bir vitamin olmasına karşın takviyenin temel amacı folik asit eksikliğine bağlı kansızlığı önlemekten çok, NTD adı verilen bu sorunların oluşma sıklığını azaltmaktır. Başta A.B.D. ve İngiltere olmak üzere çeşitli ülkelerde gıdalara ekstradan folik asit takviyesi yapılmaktadır.