Besin alımımız sadece enerji ihtiyacını karşılamak amaçlı değil, besinlerden alınan hazla da ilgilidir.

Nasıl mı? Vücudumuz besin tüketimi için 2 sistem kullanıyor; Homeostatik Açlık ve Hedonik Açlık. Bu kavramlar cafcaflı gözükse de aslında bildiğimiz şeylerdir. Homeostatik açlık, kişinin biyolojik olarak gereksinim duyduğu enerji ihtiyacı sonucu oluşur. Hedonik açlık ise enerji ihtiyacı olmaksızın lezzetli besinleri haz amacıyla tüketmektir yani bize ‘tokum ama canım bir şeyler yemek istiyor’ dedirten şeydir. Bu iki sistem beraber çalışır. Sadece Homeostatik açlık yaşasaydık bütün dünya ideal kilosunda olurdu. Keşke öyle de olsaydı 🙂 Ancak hedonik açlık devreye girerek ihtiyacımızdan fazla tüketiyoruz ve kilo alıyoruz.

Hedonik açlık basitçe yemek yedikten sonra üzerine çok sevdiğimiz tatlıyı yemek istememizdir. Hedonik açlık mekanizması incelendiğinde uyuşturucu, kumar, alkol gibi bağımlılıklarla beynin aynı bölgesini uyarıyor yani bu da bir nevi bağımlılık BESLENME BAĞIMLILIĞI. Peki, neden böyle bir şey var diye sorgulayacak olursak. Burada işe bilim adamları ve atalarımız giriyor. Bilim adamlarının yaptığı çalışmalara göre hedonik açlık ilk çağ insanlarının yemek bulma dürtüsünü oluşturuyor; yani yaşam için gerekli bir faaliyet. Ancak günümüzde bu sistemi sadece tüketmek için kullanıyoruz. Bu durumumda da elimizin altında yemek bulunması ve besine ulaşmak için çaba sarf etmememiz bizi obeziteye yönlendiriyor.

Hedonik açlık bireylerde bir kısır döngü oluşturuyor. Bizi lezzetli yiyeceklere yönlendiriyor, bu besinler ise hedonik açlık mekanizmasını tetikliyor. Yani yedikçe daha fazla yememize sebep oluyor.

Peki, bu kısır döngü nasıl kırılabilir?

Yemek saatlerinizi düzenleyin. Beslenmek için acıkmayı beklemeyin.

Ara öğün sayısını artırın. Günde minimum 2 maksimum 4 ara öğün yapın.

Öğünlerinizde basit şekerli besinleri tercih etmeyin. Yüksek lifli besinleri tercih edin.

Evde ve iş yerinizde şekerli besinler ve işlenmiş, paketli ürünler bulundurmayın. Meyve, kuru yemiş ve süt ürünlerini bulundurun.

Tatlı isteğinizi meyvelerle veya kendi şekersiz fit tatlılarınızla bastırın özellikle kuru meyveler ve yoğurt/süt imdadınıza yetişecektir.

Kendinizi ödüllendireceğiniz zaman bunu bol kalorili yiyeceklerle yapmayın. Sağlıklıdan yana seçim yapın.

Mutsuz hissettiğiniz zaman moralinizi düzeltmek amacıyla besin tüketmeyin. Egzersiz yapmayı tercih edin.